Asekṛan Tullist n Guy de Maupassant .pdf
À propos / Télécharger Aperçu
Nom original: Asekṛan - Tullist n Guy de Maupassant.pdf
Auteur: Samir
Ce document au format PDF 1.5 a été généré par Microsoft® Office Word 2007, et a été envoyé sur fichier-pdf.fr le 02/05/2018 à 17:13, depuis l'adresse IP 31.36.x.x.
La présente page de téléchargement du fichier a été vue 2046 fois.
Taille du document: 1 Ko (9 pages).
Confidentialité: fichier public
Aperçu du document
Asekṛan
tullist
sɣur Guy de Maupassant
Teffeɣ-d deg useggas 1884
Tasuqilt n Samir Tighzert
1
I
Aḍu yekkat-d d tiziwwin, la yezzuḥub deg igenni tagut-nni
n tegrest akken tameqqrant, berriken, i d-iberrun ɣer lqaɛa i
tezwawaṭ.
Ma d lebḥer ata tekker deg-s, izehher kan yessenguguy
taftist iɣer i d-iḍeqqir kra n lemwaji annect-ilatent, ẓẓayit deg
tikli, sludduyent, dɣa sgerbiɛent m’ara d-ɣlint ad s-tiniḍ d lujuh
ibackaḍ i yeffɣen. Ttruḥunt-d s ttawil kan, ta deffir ta, ɛlayit am
yidurar, akken la zerrɛent deg lehwa seddaw ilebluben,
aṛebrub-nni amellal i d-ineṭṭgen seg iqerra-nsent amzun d tidi
n kra n terbaɛt n yemẓiwen.
Taɛeǧǧaǧt tettaɣ tasift n Yport ; atta la d-tettsuḍu kan,
tettinẓi, tettekkes tiqermudin ɣef lesquf, tettruẓ tidarraqin,
tɣeṭṭel ccminiyat s tqeffaɛin-is iǧehden armi ur yettaf yiwen
amek ara yelḥu ma ur yeṭṭif deg lḥiḍ ; ma d igerdan tezmer ad
ten-teddem am yiferrawen kan ara tawi sennig yexxamen
alamma tserreḥ-asen deg yigran.
Tuɣ iseyyaḍen jebden-d tiflukin n ssyaḍa armi d akal, acku
ugaden fell-asent deg yillel ara iḍummen akk taftist imi yella
ɣef tawant. Dɣa gran-d din kra ixeddamen kan n lebḥer i
yeffren deffir iɛebbaḍ imdewwren n lemrakeb yettwaqelben
ɣef yidis, la ssikiden deg wurrif-a n yigenni d waman.
Syin uɣalen ṭṭixiren yiwen yiwen segmi d-yeɣli yiḍ ɣef
tzawwa la yeddal s tillas-is agaraw yenhewwalen d ddḥis-nni
merra ssekren iferdisen yessḍen.
Maca qqimen-d sin yergazen ur nḥerrek ara syin, widak
gren kan ifassen-nsen deg leǧyub, ssɛewjen aɛrur-nsen seddaw
2
uṣelfeɛ n waḍu, rnan ssudren-d icucay-nsen armi d allen. Wiyi
d sin iḥewwaten inuṛmandiyen iwumi teččur tamart, aglimnsen iban-d yerɣa s uṭerrec n waman imellḥen deg lewseɛ
ugaraw, ma d allen-nsen zegzawen neqqḍent s uberkan di
tlemmast, d allen yeqwan i tmuɣli, yettwalin am yimeddiwen
alamma d ixf n yigli.
Yenṭeq dɣa yiwen seg-sen, yenna :
— Yya-d a Jérémie ad nesɛeddi lweqt s ddiminu... d nekk ara
ixellṣen.
Maca win nniḍen yeɛdez acemma. Ulamma yeḍmeɛ deg
wurar d tissit, yugad ad yeskeṛ ma yekcem ɣer ttberna n
Paumelle, yerna imeyyez daɣen ɣef tmeṭṭut-is i yeǧǧa weḥd-s
deg ugerbi-ines.
Yesteqsa ihi si tama-s :
— Waqil teggulleḍ fell-i ad sekkṛeɣ yal iḍ ! Ini-yi-d, ttxil-k,
acu d-trebbḥeḍ yeɛni armi tettxelliṣeḍ dima ?
Baqi yenna-tt-id s taḍsa, mi d-yemmekta ayen akk itess ɣer
lǧib n wayeḍ, yeḍsa-d taḍsa-nni n lqaɛ n wul Unuṛmandi i
iwalan iman-is di lfayda.
Ma d Mathurin, arfiq-is, ijebbed-it kan deg iɣil la s-yeqqar :
— Yya-d a Jérémie, nniɣ-ak. Mačči deg yiḍ am yiḍ-a i ttuɣalen
medden s axxam ur sseḥman taɛebbuḍt-nsen. Acu tugadeḍ ? D
usu-inek ur tettheyyi1 tmeṭṭut-ik ?
—,A niɣ iḍ-nni iɛeddan ur ufiɣ ara tawwurt, i s-yerra
Jérémie... qrib i yi-d-rran seg terga-nni ɣer yiri ni wexxam.
Dɣa ikemmel yettfeqfuq1 si twaɣit-a n ssekṛa i d-yemmekta,
akken la ileḥḥu s ttawil metwal ttberna n Paumelle i d-iḍehren
Deg tallit-nni di Fransa, uqbel ad ṭṭsen, m’ara d-heyyin usu sseḥmawent s yirrij i ggaren di kra n tɣawsa.
1
3
s lemri-s iberrqen seg wakken tuɣ deg-s tafat. M’akken iteddu,
Mathurin yella ijebbed deg-s ɣer zzat, aḍu yeddeggir-it-id
sdeffir, ulamek ihi ara yeṣber.
Dinna, tazeqqa yudren tuɣ teččur d ixeddamen n lebḥer,
ternuḍ ddexxan d leɛyaḍ. Irgazen akk yellan din d taduṭ i lsan,
rran iɣemran-nsen ɣef ṭṭwabel la ttiẓẓifen m’ara ttmeslayen
imi yiwen ur isell i wayeḍ. Dɣa akken ggten wid itessen i ilaq ad
isuɣ ḥedd ugar di dderdiḥ-nni n leṣwat d usterḍeq n ddiminu
ɣef rrxam, ulamma d ayen ara s-yernun kan i dderz n daxel.
Jérémie d Mathurin mi kecmen, ɛeddan qqimen deg yiwet
n teɣmert bdan-tt-id s nnuba n wurar, ɛaden lkisan ttmirin wa
deffir wa ɣer lqaɛ igerjumen-nsen.
Syin uraren nnubat-iḍen, swan lkisan-iḍen. Mathurin yezga
yettseqqi kan yekkat abarman seddaw tiṭ, yiwen uwfayen
akken deg-s, zeggaɣ am tmes, yettaḍsa ad s-tiniḍ wissen acu n
leɛǧeb iwumi yesla. Ma d Jérémie yesneknik ijexxer, yessikid
amɛacer-is s yiwen wudem iḍemsen iɣef tban lecraha.
Syin, imsaɣen bdan ttruḥun. Yal mi yeldi yiwen tawwurt
akken ad yeffeɣ, yekkat-d ubeḥri ɣer daxel n lqahwa alamma
yessebṛuqel ddexxan-nni yakk ẓẓayen n usebsi yerna idewweḥ
llambat deg yixfawen n ssnasel-nsent akken la sent-yesṛefrif
aḥajij ; dɣa imir i d-yettaweḍ ṣṣut n kra lmuja yenneqlaben neɣ
azayaḍ iremmgen.
Jérémie yesserxan i leḥbak ɣef tedmert-is, yeqqim tiɣimit n
win yennumen itess, meḥsub yeḍleq i yiwen uḍar, yebra i
yiwen yiɣil, ma deg ufus nniḍen yeṭṭef ddiminu.
Tura aten-a gran-d weḥd-sen akked bab n lqahwa i d-yuẓan
ɣur-sen s lḥir d ameqqran, yesteqsa :
1
Yettfeqfuq : yettaḍsa war aḥbas.
4
— Amek ihi a Jérémie, yelha kra lḥal daxel-nni ? Wissen ma
tuɣal-ik-id tesmeḍ s kra tesswayeḍ deg iman-ik ?
Dɣa yesmermeg-d Jérémie :
— Teẓriḍ, daxel-ayi... akken tesmiriḍ i tettɣar !
Abarman yexẓer Mathurin s umeɛɛen, yenna :
— I gma-k Mathurin, anda yella tura akka ?
Ihi amsewlal yeḍsa war lḥess :
— Ur ttagad, ata deg leḥṣan.
Imir ssakden i sin ɣer Jérémie i d-isersen double six s ttnafxa
yuɣal iberreḥ-d :
— Ataya uqerru !
Akken mi kfan nnuba, yenṭeq bab n ttberna :
— Teẓram ay urbaɛ, nekk tura d abrid ad ṭṭseɣ. Atan ad
wen-d-ǧǧeɣ llamba d llitra-yi. Deg-s azal n ɛecrin duṛu. Ma d
kečč a Mathurin mi terriḍ tawwurt ssuk-d tasarut seddaw
tdarraqt am yiḍ-nni iɛeddan.
— Yerbeḥ, ɣas kkes aɣbel.
Paumelle isellem ɣef sin yemsaɣen-is ineggura, yuli snat
snat deg isekfal-is n wesɣar. Γef teɣzi n kra ddqayeq zgant
lqedmat-is la sderdufent ; taswiɛt ata iruḥ-d ṣṣut n kra
yeṛṛkerken, dɣa iban dayen yekcem deg wusu.
Ma d sin yergazen i d-yeqqimen nutni kemmlen deg wurar ;
ssya ɣer da yekkat-d waḍu i d-yettquǧǧun tawwurt yessergagay
leḥyuḍ, dɣa u ad d-yeddem Mathurin taqerɛet akken ad yeččar
lkas n Jérémie. Taswiɛt atta tṣuni ttnaṣfa n yiḍ deg yiwet n
ssaɛa iɛellqen deg ukunṭwar. Tiɣwist-is tebbeḥbeḥ ad s-tiniḍ d
asqerbeb n tkasṛunin, ɛadent imir ddeqqat-is sneẓnuzent s
yiwen imesli i icuban ala ɣer usṭenṭen n wuzzal.
5
Mathurin yekker ihi din din, am umesewlal-nni iwumi ifukk
rrbeɛ1-is :
— Yya a Jérémie, d lawan ad nsahel.
Ma d win nniḍen s yiɣil i d-yejmeɛ iman-is, isenned ɣer
ṭṭabla armi d-ibedd, iɛedda ɣer tewwurt yeldi-tt-id m’akken
yella urfiq-is yesnusu llamba.
Mi d-ffɣen ɣer berra, Mathurin yerra-d tawwurt i tḥanut,
yuɣal yenna :
— Akka ihi, iḍ ameggaz. Ar azekka.
Syin yeṭṭef abrid armi iɣab deg tillas.
II
Jérémie iger tlata isurifen, yuɣal iruḥ-as lmil, syin
yessezwer ifassen-is armi d-yemlal d lḥiḍ iɛan-it-id ibedd,
iɛawed ikemmel iteddu ttemxuyuḍen iḍarren-is. Tikwal mi dtwet kra n tqeffaɛt i d-yeṭṭafaren azniq-nni ḍeyyiqen, teddeggirit alamma terra-t yettazzal ; syin mi terked lḥala, netta iḥebbes
deg umkan, dɣa ad yuɣal yesgerfil kan ur yeḥkim deg ifaddenis.
Yella ileḥḥu metwal axxam-is, maca s teɣnawt2 kan, am
yefrax m’ara ɛnun awdef-nsen. Γer tagara mi yeɛqel tawwurt,
yesferfed akken ad d-yaf tasekkaṛt u ad iger tasarut. D acu ur dyufi ara tineqqirt-nni, ihi yerra-tt i usibbi d yiman-is ; yuɣal
yekkat s ufus-is, yessawal i tmeṭṭut-is akken ad d-tas ad ttɛiwen :
1.Γur
ixeddmen n lebwaber deg lebḥer, ass ibeṭṭu ɣef setta n lerbaɛ i
yettawin rebɛa tsaɛtin i yiwen. (TNSΓ).
2 Taɣnawt : si tcelḥit, ayen yettǧǧan amdan neɣ aɣersiw ad yeg kra war
axmmem, s tannumi kan d wahil yekseb di tfekka-s (instinct, )غريزة.
6
— Mélina ! a Mélina !
Yella isenned ɣef ddeffa amek ur iɣelli, dɣa tennaqlaɛ teldi,
ihi dayen ur s-d-yegri ideg ara yeṭṭef, yedderbez ɣer daxel s
zzemt i t-yewwin, iwet s wanzaren di tlemmast n wagnes. Deg
teswiɛt-nni iḥulfa am akken tella kra n tɣawsa ẓẓayen i iteddun
ɣef tfekka-s ur tt-yettwali mi trewwel i ṭṭlam.
Yeḥbes deg umkan, aḥerrek ulac, si lxeɛa i t-yeṭṭfen d
leɛqel-is iḍacen, imi s rrehba i d-yemmekta imir ccwaṭen, at
laxert d kra yellan d imedreg seg wayen itezzin deg yiḍ ; dɣa
yerja acḥal ur yeqdif ad yembiwel. Maca mi iḥuss dayen
acemma ur yestexwic, yuɣal-it-id ciṭṭ leɛqel, taɣẓint-nni
yelluɣen n isekṛanen.
Yeqqim-d s ttawil maḍi, yerna yerja ddeqs, armi yessebɣes
iman-is, yenṭeq :
— Mélina !
Ulac, ur d-terra ara tmeṭṭut-is.
Ihi deg teswiɛt, iruḥ-d yiwen n ccekk amecṭuḥ deg uqerru-s,
d aferfud kan akka ur nban, maca seg yimir ur iḥerrek, yeqqim
kan akken ɣef tɣerɣert i tallast, la yettnadi tikta-s yettejgugul
di kra n yemyaren1 ur nekmil, ittemxuyuḍen am yiḍarren-is.
Yuɣal yesteqsa :
— Ini-d anwa-t a Mélina, ini-d anwa-t. Ur m-xeddmeɣ kra.
Yerja, ulac ; taɣect ur d-tenṭiq deg usallas-nni. Ihi yuẓẓaf
ugar :
— Baqi swiɣ daɣen assa ! D netta i yi-t-yeswen... umedɛus ; d
netta, akken ur d-keččmeɣ ara... niɣ swiɣ !
Iɛawed yenna :
— Ini-d anwa-t a Mélina, neɣ ad xedmeɣ axessar !
1
Amyar : axemmem.
7
Syin mi yesmeɛḍel ciṭuḥ ad yessiwel daɣ s tɣennant d
taẓayt-nni n win isekṛen :
— A niɣ d netta i y-iṭṭfen ɣur umeksul-nni n Paumelle ; am
yiḍ-nni iɛeddan, am dima, akken ur d-keččmeɣ. Iban yedda-ttid fell-i, ah ! i lǧifa !
Dɣa s ttawil, ata yerfed-d iman-is ɣef yifadden. Tuɣ yuli-t-id
yiwen wurrif ur nessawal, i ixelḍen d kra yakk yerrukmen seg
wayen yeswa.
— Ini-d menhu-t a Mélina neɣ ad tent-teččeḍ, i d-yules. Aqli nniɣ-am !
Ata tura ibedd, la yettefriwis si ddemmaṛ, amzun d larkulnni yellan di tfekka-s i tt-yesnedren deg iẓuran-is. Iger asurif,
iqenna-t-id ukursi, dɣa yeddem-it ikemmel tikli armi d-yemlal
d umeṭreḥ yesferfed deg-s acemma, iḥulfa s ugerbuz n tmeṭṭutis deg leḥmu n wusu.
Dayen imir, yekkuffet. Yesneɣneɣ kan, yenna :
— Ziɣ da i telliḍ a lfuḥa, tugiḍ ad d-terreḍ !
Yeddem-d akursi-nni i yeṭṭef tuɣ deg tummeẓt-is iǧehden n
uxeddam n lebḥer, yerḥel dɣa yess ɣer zzat deg yisiḍ i tyesrejfen. Din din yuɣwas-d ṣṣut seg wusu la igezzem. Ma d
netta ikemmel kan yekkat am bu-uzduz di ccɣel-is. Ciṭuḥ akka,
kra din mačči yembawel ; akursi iruḥ d iqeclulen, yegra-d ala
uḍar deg ufus-is yerna ikemmel kan yesdubbuz yessalhat.
Taswiɛt, yuɣal yeḥbes akken ad yesteqsi :
— I tura, ad d-tiniḍ anwa-t ?
Mélina ur d-terri s kra.
Ihi si ɛeyyu i t-yekfan d tekriṭ-is i t-yesheblen, yeqqim ɣer
lqaɛa, yeḍleq iman-is, yeṭṭes.
8
Ṣṣbeḥ-nni mi teḍher tafat, iwala-d yiwen si lǧiran-is
tawwurt teldi, dɣa yekcem. Ata yedla-d ihi ɣef Jérémie ijexxren
deg wagnes anda nḍeqqaren iceqfan ukursi, d teḥrirt idammen
d uksum n wemdan ɣef umeṭreḥ.
© 2018 Samir Tighzert
9
Sur le même sujet..
yenna
yiwen
ttawil
jeremie
daxel
yella
yerna
seddaw
melina
akken
tawwurt
mathurin
ikemmel
netta
yekkat